Hielkema & Co
Het Amsterdamse vastgoedkantoor Hielkema & Co is sinds de oprichting in 2015 een vertrouwde sparringpartner voor de vastgoedeigenaar en vastgoedgebruiker. Het advocatenkantoor bedient: woningcorporaties, projectontwikkelaars, (grote) vastgoedbeleggers en (internationale) retailers.
Alex Lijkwan is sinds 2021 werkzaam bij Hielkema & Co. Hij is op partnerniveau verantwoordelijk voor de omgevingsrechtelijke en bestuursrechtelijke praktijk van kantoor. Lijkwan: “Voor mijn komst had Hielkema & Co een mooie en robuuste praktijk op het snijvlak van bestuursrecht en exploitatie van woonruimten. Ik zag het als mijn taak op die bestaande praktijk uit te bouwen naar het terrein van vastgoedontwikkelingen. Dat is gelukt. Steeds meer ontwikkelaars, maar ook woningcorporaties weten Hielkema & Co te vinden waar het gaat om de ontwikkeling en realisatie van vastgoed. Ik ben er trots op dat de laatste jaren deze ontwikkelingstak is uitgebreid met (internationale) vastgoedbeleggers en retailers.”
De ontwikkeling van vastgoed staat door belangrijke recente juridische ontwikkelingen steeds meer in de belangstelling. Het alom bekende Didam-arrest van de Hoge Raad heeft grondverwerving onder druk gezet. Ook de op 1 januari 2024 ingevoerde Omgevingswet zorgt, ondanks alle goede bedoelingen, voor onrust onder ontwikkelaars en vastgoedbeleggers. Lijkwan: “ons kantoor krijgt veel vragen vanuit de markt over de gevolgen van de Omgevingswet. Kan de vastgoedontwikkeling die ik met technische bureaus al had uitgewerkt nog doorgaan? Wat verandert er nou eigenlijk?”
Met de Omgevingswet wordt een meer integrale benadering van gebiedsontwikkeling nagestreefd, wat op zichzelf een goede doelstelling is. Deze integraliteit vertaalt zich in de regelgeving echter in algemene regels en zorgplichten wat betreft de bebouwde bedrijven. Die algemene regels en zorgplichten kunnen door de overheid nader worden ingevuld en ingekleurd met maatwerkvoorschriften die de overheid achteraf bepaalt. Deze techniek geeft veel flexibiliteit en vrijheid voor de overheid, maar leidt tegelijkertijd tot onduidelijkheid voor initiatiefnemers in de markt. Lijkwan: “de wetgever heeft onderschat hoe onwenselijk dit is voor vastgoedbouwers en -ontwikkelaars. Marktspelers zijn niet per definitie wars van veel regels, maar dan moeten die regels wel duidelijk zijn. Wij zitten nu qua wetgeving in een transitieperiode. Hopelijk pakken gemeenten deze handschoen op”.
In de jaren dat Hielkema & Co actief is op het snijvlak van vastgoed en publiekrecht, heeft het kantoor de overheidsregulering op (de exploitatie van) woonruimten drastisch zien toenemen. Een recent voorbeeld hiervan is de Wet goed verhuurderschap. Op basis van deze wet hebben gemeenten via de vergunningplicht voor woningverhuur de bevoegdheid om een lagere huurprijs op te leggen aan de verhuurder. Zelfs als de verhuurder en huurder de hogere huurprijs vrijwillig zijn overeengekomen. De wet voorziet niet in een eerbiedigende werking van bestaande, reeds jarenlange overeengekomen huurprijzen. Dat is een verregaande inbreuk op de contractsvrijheid en werkt averechts in de maatschappelijke woningbouwambities.
Lijkwan: “Hielkema & Co onderscheidt zich door een aantoonbare trackrecord in het omgevingsrecht, huisvestingsrecht en het huur(prijzen)recht. Door deze combinatie kunnen wij ontwikkelaars al in een zeer vroeg stadium met de client tot conclusies komen over het vastgoedrendement en winstgevendheid. Assetmanagement vooraf en niet alleen achteraf.”
Hielkema & Co wil zich de komende jaren nog meer inzetten op het voorlichten en begeleiden van cliënten op het terrein van de overheidsregulering van vastgoedontwikkeling en vastgoedexploitatie. De advocaten van Hielkema & Co zijn daarbij trots op hun “hands-on” mentaliteit. Lijkwan: “wij willen niet dat kantoor zijn dat alleen adviezen schrijft over nieuwe wet- en regelgeving” Wij zijn ook het kantoor dat vergunningaanvragen voorbereid en opstelt, ruimtelijkejuridische onderbouwing bij overheden indient, gesprekken en onderhandelingen voert met overheden en zodoende plannen over de streep trekt. Alleen op die manier helpen wij onze cliënten daadwerkelijk verder”.
ALEX LIJKWAN
HIELKEMA & CO